Συλλέγονται και ανακυκλώνονται όντως οι μπαταρίες που ρίχνουμε στους ειδικούς κάδους και ποια είναι η διαδικασία;
Η ανακύκλωση μπαταριών αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά κομμάτια της περιβαλλοντικής διαχείρισης, ιδίως λόγω των τοξικών ουσιών που περιέχουν. Στην Κύπρο, ο Μη Κυβερνητικός Οργανισμός Α.Φ.Η.Σ. Κύπρος διαχειρίζεται τη διαδικασία συλλογής/μεταφοράς και διαχείρισης οικιακών μπαταριών ξηρού τύπου μέχρι 2Kg , με στόχο την προστασία του περιβάλλοντος και την ανάκτηση πολύτιμων υλικών. Αυτό είναι κάτι που οι περισσότεροι το γνωρίζουμε, καθώς είτε ανακυκλώνουμε συστηματικά τις μπαταρίες μας είτε πιο αραιά, κάπου έχουμε πετύχει έναν κάδο Α.Φ.Η.Σ. (υπάρχουν περισσότεροι από 6000 κάδοι παγκύπρια). Αυτό που όμως δεν γνωρίζουμε, είναι το πού καταλήγουν οι άδειες μπαταρίες που ρίχνουμε στους κάδους της ανακύκλωσης Α.Φ.Η.Σ.
Η δημοσιογραφική ομάδα του Cyprus News, επικοινώνησε με την Α.Φ.Η.Σ. Κύπρος ώστε να μάθει την ακριβή διαδικασία συλλογής, μεταφοράς και διαχείρισης των άδειων μπαταριών.
Όταν ένας κάδος ανακύκλωσης μπαταριών γεμίσει περίπου στο 80%, οι υπεύθυνοι των συνεργείων συλλογής της Α.Φ.Η.Σ. ενημερώνονται από τον εκάστοτε χώρο που διαθέτει τον κάδο, και προχωρούν στο άδειασμά του, συλλέγοντας όλες τις άδειες μπαταρίες. Οι μπαταρίες μεταφέρονται με ειδικά οχήματα προς μια αδειοδοτημένη μονάδα (διαλογής και προσωρινής αποθήκευσης) στην Κύπρο, όπου γίνεται η ελαφριά διαλογή για την απομάκρυνση ξένων υλικών. Οι μπαταρίες στη συνέχεια αποθηκεύονται προσωρινά σε ασφαλείς χώρους, έως ότου αποσταλούν στο εξωτερικό για περαιτέρω επεξεργασία.
Επειδή στην Κύπρο, δεν διαθέτουμε ειδική μονάδα ανακύκλωσης και επεξεργασίας μπαταριών, οι ποσότητες που συλλέγουμε, αποστέλλονται σε αδειοδοτημένη μονάδα διαχείρισης στην Ελλάδα. Οι μεταφορές πραγματοποιούνται με πλοίο, ακολουθώντας αυστηρά πρωτόκολλα ασφαλείας.
Στις μονάδες αυτές, οι μπαταρίες υποβάλλονται σε εξειδικευμένες διαδικασίες ανακύκλωσης που περιλαμβάνουν:
- Μηχανική διαλογή: Διαχωρίζονται τα πλαστικά, τα μέταλλα και οι χημικές ουσίες.
- Κατακερματισμός: Οι μπαταρίες σπάνε σε μικρότερα κομμάτια για ευκολότερη επεξεργασία.
- Χημικός διαχωρισμός: Μέσω χημικών διεργασιών, ανακτώνται πολύτιμα μέταλλα όπως το λίθιο, το κοβάλτιο, το νικέλιο και ο μόλυβδος.
Τα υλικά που προκύπτουν από την ανακύκλωση έχουν σημαντική αξία. Για παράδειγμα:
- Λίθιο: Χρησιμοποιείται σε νέες μπαταρίες και ηλεκτρικά οχήματα.
- Κοβάλτιο και νικέλιο: Χρησιμοποιούνται στην κατασκευή μπαταριών ιόντων λιθίου.
- Μόλυβδος: Επαναχρησιμοποιείται σε μπαταρίες μολύβδου-οξέος.
- Χαλκός και αλουμίνιο: Ανακυκλώνονται για διάφορες βιομηχανικές χρήσεις.
Η ανακύκλωση όχι μόνο μειώνει την εξόρυξη νέων πρώτων υλών, αλλά ενισχύει και την κυκλική οικονομία, προσφέροντας οικονομικά οφέλη όπως η μείωση του κόστους παραγωγής και η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Η σωστή διαχείριση μπαταριών συμβάλλει στη μείωση της ρύπανσης από τοξικά υλικά, όπως ο υδράργυρος και το κάδμιο, που μπορεί να μολύνουν το έδαφος και το νερό. Παράλληλα, η ανακύκλωση μειώνει τις εκπομπές CO₂, καθώς η ενέργεια που απαιτείται για την ανακύκλωση είναι μικρότερη από αυτή που χρειάζεται για την παραγωγή νέων υλικών.
Ο οργανισμός Α.Φ.Η.Σ. Κύπρος διασφαλίζει ότι οι μπαταρίες καταλήγουν σε πιστοποιημένες εγκαταστάσεις ανακύκλωσης που πληρούν τα ευρωπαϊκά πρότυπα. Οι διαδικασίες ανακύκλωσης παρακολουθούνται στενά, με την έκδοση πιστοποιητικών και εκθέσεων που εξασφαλίζουν τη διαφάνεια και την ιχνηλασιμότητα.
Μιλούν οι αριθμοί
Μέχρι τον Οκτώβριο του 2024, η Α.Φ.Η.Σ. είχε συλλέξει 70.035 κιλά μπαταριών, σημειώνοντας αύξηση 2,4% σε σχέση με το 2023. Από την ίδρυση του οργανισμού, έχουν ανακυκλωθεί συνολικά 911.383 κιλά μπαταριών, αποδεικνύοντας τη σημασία της ανακύκλωσης για την Κύπρο και το περιβάλλον. Παρά τη θετική πορεία, ο Οργανισμός δεν εφησυχάζει και στοχεύει σε περαιτέρω αύξηση της ανακύκλωσης για το 2025, με νέες καμπάνιες ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης του κοινού, καθώς και επέκταση του δικτύου συλλογής με την τοποθέτηση των ειδικών κάδων σε καινούργια σημεία, με σκοπό να καταστήσει την ανακύκλωση μπαταριών ευκολότερη για τους πολίτες.
Η ανακύκλωση μπαταριών στην Κύπρο δεν είναι απλώς μια περιβαλλοντική ανάγκη, αλλά και ένα παράδειγμα συνεργασίας και υπευθυνότητας που αποφέρει οφέλη για τις επόμενες γενιές.