Ο Espen Barth Eide διορίστηκε στις 21 Αυγούστου 2014 από το Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ ως Ειδικός Σύμβουλός του για την Κύπρο. Ρόλος του είναι να βοηθήσει τα μέρη να επιτύχουν μια συνολική διευθέτηση στο Κυπριακό, μέσα από διαπραγματεύσεις.
Όπως και οι πολυάριθμοι προκάτοχοί του, δεν είναι κάποιος τυχαίος. Διετέλεσε υπουργός Εξωτερικών (2012-13), αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών (2000-01, 2010-11) καθώς και υπουργός Άμυνας (2005-10) της Νορβηγίας. Για μια δεκαετία υπήρξε πολιτικός πρώτης γραμμής στην κυβέρνηση μια προηγμένης χώρας. Κατά τη θητεία του είχε συμμετοχή σε ένα εύρος πρωτοβουλιών της Νορβηγίας για την ειρήνη και τη συμφιλίωση.
Προτού υπουργοποιηθεί, υπήρξε πολιτικός επιστήμονας με ακαδημαϊκή και ερευνητική σταδιοδρομία στις Διεθνείς Σχέσεις (1993-2000), με ειδίκευση στην ειρηνική επίλυση διαφορών και στην περιφερειακή και παγκόσμια ασφάλεια. Συμμετείχε σε πολλές δράσεις του ΟΗΕ και της ΕΕ για θέματα καλών πρακτικών και μεταρρύθμισης, για ανθρωπιστικές υποθέσεις και για την ειρηνική συνύπαρξη.
Όταν δεν ασχολείται με τις διαπραγματεύσεις του Κυπριακού, εργάζεται ως Διευθυντής και Μέλος του Διοικητικού Συμβουλίου του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ της Γενεύης. Είναι μέλος στα Συμβούλια διαφόρων Οργανισμών, όπως το Κέντρο Ανθρωπιστικού Διαλόγου (Γενεύη), το Νορβηγικό Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων (Όσλο) και το Κέντρο Στρατηγικών και Διεθνών Σπουδών (Ουάσιγκτον).
Παρά το γεμάτο βιογραφικό του, ο Espen Barth Eide είναι σήμερα μόλις 52 ετών. Ανήκει στη γενιά που πρόλαβε την ψηφιακή τεχνολογία. Με άλλα λόγια, σερφάρει μόνος του στο διαδίκτυο, ποστάρει μόνος του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, είναι τεχνολογικά εγγράμματος. Διαβάζει σοβαρές επιστημονικές αναλύσεις σε βιβλία και περιοδικά ώστε η αντίληψη και η οπτική του να μην εξαρτώνται από την ανάγνωση παραπολιτικών σχολίων ή μονόστηλων εφημερίδων ή από τα βραδινά δελτία ειδήσεων του κυπριακού μικρόκοσμου. Μικρή λεπτομέρεια, έχει τρεις γιούς.
Ο Espen Barth Eide έχει πάρει πολύ σοβαρά το ρόλο του και αφιερώνει χρόνο και κόπο επιδιώκοντας να βοηθήσει τους ηγέτες να φτάσουν σε συνολική συμφωνία. Όχι απλά να συνομιλούν ροκανίζοντας το χρόνο, αλλά να φτάσουν σε συνολική συμφωνία που να τερματίζει το (βολικό) στάτους κβο και να εισάγει την Κύπρο σε μια νέα εποχή ειρήνης, ευημερίας και ανάπτυξης. Είναι ίσως ο πρώτος Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ που συνδυάζει πολιτική αντίληψη και τεχνοκρατικές γνώσεις. Έχει μεγάλη εμπειρία στην επίλυση διαφορών, είναι πολιτικός επιστήμονας με άριστες οικονομικές γνώσεις και, πολύ σημαντικό, είναι βαθιά καλλιεργημένος στα ανθρώπινα δικαιώματα και στο ευρωπαϊκό αξιακό πλαίσιο.
Είναι αλήθεια ότι τα προσόντα και η ποιότητα του πιθανόν να προκαλούν συμπλέγματα (κόμπλεξ) στους Κυπρίους συνομιλητές του. Όλους όσοι προέρχονται από τον προηγούμενο αιώνα, από την εποχή της μαυρόασπρης τηλεόρασης, και δυσκολεύονται να κατανοήσουν τις απαιτήσεις του 21ου και να οραματιστούν τον τόπο στην προοπτική των επόμενων δεκαετιών. Που αν ζούσαν στη Νορβηγία ή σε οποιοδήποτε άλλο προηγμένο κράτος, ούτε στο όνειρό τους δεν θα μπορούσαν να διανοηθούν την καριέρα του Espen Barth Eide.
Εύχομαι ο Espen Barth Eide, που είναι ένας σοβαρός άνθρωπος και επαγγελματίας, να μην χάσει την υπομονή του από τα χαμηλού επιπέδου σχόλια διαφόρων Κυπρίων (πρωταγωνιστών της διαδικασίας). Εύχομαι να συνεχίσει με την ίδια επιμονή το έργο του, έχοντας στην έγνοια του τους απλούς ανθρώπους αυτού του τόπου και ειδικότερα τις νεότερες γενιές. Αυτό μόνο έχω να πω στο «φίλο μου» Espen Barth Eide, τίποτε άλλο.
ΥΓ: Ο κύριος Espen Barth Eide δυστυχώς, Πρόεδρε, δεν είναι φίλος μου. Τον έχω συναντήσει δια ζώσης μόνο μια φορά.
Γράφει: Βασίλης Πρωτοπαπάς
